[عادل صموئيل]

اخوتى الأحباء
بناء على طلب الأخت الفاضلة غادة عبد الرحيم اقدم لكم نوتة من اروع اناشيد محمد عبد الوهاب الوطنية
طول ما املى معايا او ( حى على الفلاح )
وانا اكرر تقديرى للمدرسين اللى بيطلبوا الحاجات الجميلة والصعبة دى عشان ينفذوها فى مدارسهم لأنها اولا احياء لأغانى الزمن الجميل التى لن تعوض وثانياً عشان الطلبة ( اللى حايغنوا او يعزفوا او حتى اللى حايسمعوا ) يحسوا ان فيه كنوز عندنا المفروض يسمعوها ويحسوا بيها وان مش الدنيا كلها هى الأغانى اللى بتتعمل دلوقتى
ولما نتكلم عن النشيد ده نلاحظ ان كل عمل عظيم مكن نتكلم عنه كتير او ممكن يكون له قصة , يعنى العمل ده مش لحن طلع وخلاص يعنى الحان دلوقتى واحد كتب كلمات اى حاجة وواحد لحنها اى حاجة واتسجلت وخلصت , انا شخصيا حضرت كل الاعمال العظيمة اللى اتعملت من اول سنة 1970 , لكن زملائى فى الفرقة المسية واللى كانوا اكبر منى بتلاتين سنة حضروا كل الاعمال اللى قبل كده وكنت بقعد معاهم اخليهم يسترجعوا الذكريات ويحكوا لى القصص الغريبة اللى مرت عليهم , وكمان تعاملى المباشر مع كل الملحنين العمالقة خلانى ممكن استكشف قصة لحن او الشىء الغريب اللى فيه بمجرد ما اسمعه , واللحن ده انا من السمع بس اكتشفت الإعجاز اللى فيه , يعنى عبد الوهاب كان مش بيلحن وخلاص ولكن لازم يبتكر فكرة غريبة وجديدة ويحطها فى كل لحن , والفكرة الغريبة هنا او الصاعقة انه فكر يختار مقام الصبا ويحطه فى نشيد وطنى وايه كمان نشيد حماسى , يعنى حاجة فوق التخيل لسبب ان مقام الصبا مقام اكتر مقام حزين فى الموسيقى العربية , بمعنى لو عايز المستمع يبكى قسم له شوية صبا , وتانى فكرة عبقرية فكر فيها انه ما استعملش المقام فى مكانه الطبيعى على الدوكاه لأنه هنا حايكون حزين اوى بطبيعته , وضع مقام الصبا على النواة عشان يبقى حارق , يعنى الشىء الحزين حط عليه شوية شطة عشان ما يفقدش الطابع بتاع النشيد انه حماسى ,
ولما تسمع اللحن انا اكتشفت حاجة الكورال نكهتهم مش نكهة كورالنا فى مصر ( واللى كنت بشوفهم واسمعهم كل يوم وحافظهم وحافظ صوتهم واحد واحد , لما تسمع الكورال افتكرت اغنية فيروز وصوت الرجال وهو بيردوا عليها فى اغنية راجعين ياهوا , وقلت آه هم دول بتوع فيروز , واكتشفت مع نفسى ان الاغنية دى متسجلة فى لبنان على فرقة فيروز وبالطبع التوزيع للأخوين رحبانى من حاجات خفيفة او لمسات فى وسط اللحن ما حدش بيعملها غير الأخوين رحبانى كان اكتشفت وسط اللحن كام دوم وكام تك ودول ما حدش بيعملهم غير حسن انور فقط , اكتشفت انه ممكن يكون استدعى حسن انور لبنان عشان يسجل معاه اللحن , يعنى مش كولمبس بس اللى بيكتشف , ولما الكورال بيعيد جملته فيه آهات ودى نكهة لبنانية خالص تحس الجزء ده من الحنجرة الصوتية مش بنستعمله ف مصر تحس فيه نكهة اشجار الأرز ورائحة حقول التفاح بتاعة لبنان
اهمشىء لما نيجى للنوتة اول سطر ده اللحن الأساسى وتانى سطر ده التوزيع اللى عليه , يعنى انت لما تنفذ اللحن ممكن تعزف اول سطر وتحط معاه التوزيع لو توافر لك آلات مع بعض ولكن لو على آلة واحدة انت ممكن تعزف السطرين ورابعض لأن التوزيع جملة جميلة جدا انا بحب اعزفها لوحدها , وده درس خطير خطير للى بيعكوا اليومين دول ويقولوا توزيع وهو بيلطسوا الألحان , يعنى التوزيع لازم يكون جملة لحنية جميلة مش نغمات ورا بعض لا لحن او شكل لها , وكمان شوف التوزيع اد ايه يعنى فى جزء صغير من اللحن مش ما اول اللاحن لآخره لنك حاتشتت المستمع عن الجمل الأصلية الجميلة جدا لو حدها من غير اى شىء معاها و يوجد فى رابع سطر تالت مازورة جملة صغيرة ديول العلامات من تحت , ده توزيع على غناء الكورال , انت مش ملزم تعزفه إلا لو عندك كورال شاطر ما يتلخبطش لما يسمع حاجة غريبة وهو بيغنى , وعموما انا ما احبش اقفل على المواضيع , يعنى بعد ما كورالك يحفظ اوى جرب تعزف الجملة دى لو ما اتلخبطوش اعمل اللى تشوفه ,
طبعا انا آسف للإطالة يعنى انا مش قلت تنويه عن اللحن ولكن قلت محاضرة لكن بجد اللحن الواحد بيحتاج الواحد يكتب عنه كتاب مش كده ولا ايه ؟
مع اطيب تحياتى وورونى شطارتكم عشان افرح بيكم